Nie wiem, czy dzieci lubią wampiry, bo już dawno przestałem być dzieckiem. Na pewno wampiry lubią dzieci – też nie rozumiem dlaczego? Przeczytałem książkę Niezwykła historia Sebastiana Van Pirka. Historię opisał Marcin Wicha – laureat prestiżowej Nagrody Literackiej Nike w 2018 roku (za książkę Rzeczy, których nie wyrzuciłem). Autor opowiada o Sebastianie, który urodził się w wampirzej rodzinie. I niby wszystko z nim było w porządku, ale nie rosły mu kły i nie był krwiożerczy! A to naprawdę bardzo przeszkadza w codziennym życiu wampira. Z taką ułomnością Sebastian trafił do Wieczorowo-Nocnej Szkoły Strachów i Upiorów, której dyrektorką była – od sześciuset lat (wszak wampiry żyją wiecznie) – Emilia Upiorna. Skierowany został do klasy ogól­nost­rasz­ącej­. I to od razu do oślej ławy! Poznał tam Warczysława Kłapa z rodziny wilkołaczej, który w noce przy pełni księżyca zamieniał się w… małego jamnika. Ojciec Sebastiana zamartwiał się nad jego przyszłością, bowiem groziło mu, że wyrośnie tylko na stracha na wróble! Ale mama zawsze była dobrej myśli i wciąż powtarzała, że kły mu jeszcze wyrosną… Szczęściem Van Pirek ma doskonałe poczucie humoru i dowcipem oraz śmiechem doskonale radzi sobie z tym, że nie jest straszny. Czytanie książki Marcina Wichy też nie jest straszne i nie obawiajcie się, po lekturze wampirami nie zostaniecie… Chociaż od pewnego czasu mam apetyt na krwistego befsztyczka… • Janusz M. Paluch • Biblioteka Kraków

W jaki sposób powiedzieć dziecku, że odszedł ktoś bliski? Jak wytłumaczyć, że jest inne, czyli wyjątkowe, a nie gorsze od rówieśników? Jak sprawić, by młody człowiek uwierzył w siebie, gdy nikt w niego nie wierzy? Czy trzeba bać się nowego i nieznanego? Na te oraz wiele podobnych pytań usiłuje odpowiedzieć • psycholog – Sabina Furmańska w zbiorze opowieści dla dzieci Oswajanie przez bajanie: bajki psychoterapeutyczne. Książka stanowi zestaw kilku krótkich opowiadań przybliżających najmłodszym czytelnikom trudną tematykę śmierci, chorób, zaburzeń (m.in. zespół Downa, autyzm, niepełnosprawność fizyczna i psychiczna, depresja)oraz innych trudnych zagadnień. Każda z miniaturowych historii opatrzona jest komentarzem specjalisty z zakresu psychologii i pedagogiki specjalnej. Lektura oswaja najczęstsze lęki, które na swojej drodze napotyka dziecko. Pozycja stanowi świetną pomoc i wskazówkę dla rodziców i opiekunów, w jaki sposób rozmawiać z pociechą, aby niełatwe tematy stały się choć trochę lżejsze, prostsze, łatwiejsze do wytłumaczenia. Warto po nią sięgnąć. • Małgorzata Koźma • Biblioteka Kraków

Uratuj mnie! Patricka Georga to książka pomyślana jako picture book (obrazkowa). Z pozoru proste ilustracje kryją w sobie mnóstwo przesłań. To doskonały materiał do rozmów z dziećmi o ochronie praw zwierząt. Skonstruowana jest w formie ilustracji oraz przezroczystych folii, na których w pomysłowy sposób nadrukowano ilustracje, w tym wypadku zwierząt żyjących na wolności. Przykładając folię do papierowej, odpowiedniej ilustracji możemy opowiadać historię zwierzaków, ratować je przed • niszczycielską siłą człowieka lub na drugiej stronie patrzeć, co niedobrego ludzie mogą robić z naturą. Przyznam, że co wieczór opowiadamy z córką historie zwierzaków. Jest to obecnie jej ulubiona książka. Jej komentarz, kiedy zobaczyła z jednej strony hasającego tygrysa, a z drugiej tego samego tygrysa jako dywanik pod nogami człowieka: On, mamusia, na pewno nie jest teraz zadowolony. Książka uczy dzieci empatii i godnego traktowania zwierząt. A to, że dziecko samo lub przy pomocy rodzica dochodzi do właściwych wniosków, stanowi dodatkowy atut tej publikacji. Bo czyż słowa są tu potrzebne? Raczej nie. • Anna Jędrzejowska • Biblioteka Kraków

Współczesny rynek wydawniczy oferuję całą gamę przeróżnych atlasów. W większości wykonane z dbałością o szczegóły, wabią kunsztem ilustratorskim oraz świeżymi informacjami. Wśród tej mnogości pozycji warto szczególną uwagę zwrócić na twórczość Ewy i Pawła Pawlaków. W te zimowe dni zachęcamy do sięgnięcia po iście wiosenną książeczkę: Mały atlas motyli Ewy i Pawła Pawlaków Wydawnictwa Nasza Księgarnia. • To pozycja stworzona przez prawdziwych wirtuozów sztuki. Przemyślana, dopracowana w każdym calu, emanująca perfekcjonizmem. Małżeństwo współpracuje ze sobą od 30 lat. W swoim atlasie, za pomocą misternych kolaży z przeróżnych tkanin oraz równie wspaniałych ilustracji, przedstawiają dwadzieścia najbardziej znanych polskich motyli. Dawka serwowanej wiedzy jest dostosowana do poziomu przedszkolaka, podobnie jak forma wydania – twarde strony. Nie znajdziemy w niej przesytu wiedzy, lecz barwne ilustracje i ciekawostki wprowadzające nasze pociechy w świat przyrody. Warto nauczyć dzieci nazw kilku najbardziej znanych polskich motyli, a wiedza podana w tak przepięknej formie z pewnością łatwiej się przyswoi. A może i nam, dorosłym, odświeży się nieco zasób wiadomości? • Serwując dzieciom dawkę pięknych ilustracji wpływamy na rozwój ich wrażliwości estetycznej, rozwijamy wyobraźnię, poszerzamy horyzonty. Dziecko trzymające opisywany atlas w swoich rękach gładzi ręką strony, zastanawia się i pyta rodzica: Mamo, tato, jak to zostało zrobione? Ponadto, przeglądając karty książki możemy zainspirować się i popracować wspólnie nad stworzeniem własnego kolażu. Gwarantujemy, dzieci będą zachwycone. • Podczas kwerendy biogramów pary artystów można znaleźć ciekawe wywiady, pozwalające nam bliżej ich poznać. To niezwykle barwne, twórcze i pracowite osoby. Para poznała się pod koniec liceum, podczas eliminacji do olimpiady artystycznej. Ona pytana o mistrza mówi „Paweł Pawlak”. On: … uczymy się od siebie. Warto przeczytać – linki poniżej. • Biblioteka Kraków służy Państwu także dostępem do wielu innych, równie interesujących pozycji małżeństwa plastyków, np. Mały atlas ptaków Ewy i Pawła Pawlaków, Mały atlas zwierzaków Ewy i Pawła Pawlaków, Piękna i mądra bajka o troskach zająca grajka. Autorzy mogą poszczycić się także mnóstwem pozycji wydanych indywidualnie. • Link do wywiadu • Dorota Bojeczko • Biblioteka Kraków

Na początek kilka tytułów: Poszukiwany, poszukiwana, Brunet wieczorową porą, Miś, seriale Alternatywy 4 i Zmiennicy. Znane? Zapewne, to przecież tytuły kultowych, oglądanych nie raz komedii z podtekstami. Obrazów prześmiewczych o czasach i absurdach PRL-u, ukazujących o nich prawdę, której nikt inny nie utrwalił. • Autora tych dzieł, zmarłego na serce scenarzystę i reżysera Stanisława Bareję (1930–1987), w środowisku polskiego kina za życia uważano za twórcę trzeciorzędnych produkcji, na co niedwuznacznie wskazywał ukuty przez reżysera Kazimierza Kutza termin „bareizm”, określający tandetną rozrywkę dla mas. Lekceważony przez kolegów po fachu, był jednak lubiany przez widzów, lecz prawdziwy sukces odniósł dopiero po śmierci. Motywy z jego satyrycznych opowieści są stale obecne w naszej kulturze, publicystyce, debacie publicznej; cytaty i dialogi wielu z nich weszły do potocznego języka, a kadry z jego filmów co rusz pojawiają się w internetowych memach komentujących działania polityków. • Na rocznicę 90. urodzin artysty, nazywanego królem polskiej komedii, ukazała się książka Jak u Barei, czyli kto to powiedział, przedstawiająca portrety piętnastu aktorów występujących w jego filmach. Ale nie gwiazd pierwszego planu, frontmenów, jak np. Pokora, Kowalewski, Pawlik czy Tym, lecz wykonawców z drugiego szeregu. Ulubionych przez Bareję mistrzów epizodu, powtarzających się w obsadach jego kolejnych filmów; ich role były niewielkie, ale kwestie wypowiadane przez nich stały się niezapomniane. Zaczęły żyć własnym życiem. Przykładem: Jak jest zima, to musi być zimno; Golę się, jem śniadanie, idę spać; Widzisz synku, tak wygląda baleron. Znamienne, że wypowiedziane przez tych aktorów słowa prześcignęły w popularności ich samych – napisał autor omawianej książki Rafał Dajbor, dziennikarz i aktor od epizodów, urodzony w 1981 roku. • Z wielką estymą, swego rodzaju czułością dla bohaterów książki, opierając się na dziesiątkach rozmów i licznych pozycjach bibl­iogr­afic­znyc­h, jej autor stworzył urokliwą opowieść-wspomnienie o ludziach kina, teatru i estrady, których Bareja unieśmiertelnił. Wśród wspominanych: Ludwik Pak (1930–1988), Andrzej Stockinger (1928–1993), Józef Nalberczak (1926–1992), Jerzy Karaszkiewicz (1936–2004) i Eugeniusz Robaczewski (1931–2003). Napisane przez Dajbora biografie obfitują w anegdoty, wspomnienia rodziny i znajomych, opisy wybranych ról filmowych, teatralnych i kabaretowych. Odsłaniają kulisy powstawania kultowych filmów Barei, ich najbardziej znanych scen, ale też ukazują – co z dzisiejszej perspektywy niezwykle ciekawe – obrazy z życia środowiska artystycznego, filmowego w okresie PRL-u. • Ich życiorysy – zauważa Dajbor – pełne są dramatycznych wydarzeń: to traumatyczne przeżycia z lat 1939–1945, zmagania z uzależnieniem od alkoholu czy hazardu, nieudane życie osobiste, frustracje zawodowe, nierzadko przedwczesna śmierć. Ale ich biografie to też niesamowite przygody – wojenne, aktorskie, czasem obyczajowe. • Aktorzy byli wielkim atutem filmów Barei, to fakt, ale swoich niezapomnianych ról w jego ponadczasowych komediach by nie stworzyli, gdyby nie ich kreator drwiący z ludzkich i polskich przywar, od których nie byli wolni i oni sami. • Piotr Wasilewski • Biblioteka Kraków