Corrado Augias, znany dziennikarz i ważna postać włoskiego życia publicznego, podejmuje w książce Sekrety Watykanu zwykle pomijany milczeniem temat Watykanu jako państwa, które obok swej roli religijnej ma również wymiar świecki: posiada terytorium, hymn i flagę, wojsko, dyplomację, bank i walutę. Z bogatych dziejów Watykanu autor wybrał kilkanaście znaczących historii - począwszy od czasów Nerona aż po współczesność - i w ten sposób oddaje napięcie, jakie za sprawą Stolicy Apostolskiej towarzyszy zarówno całym społeczeństwom, jak i pojedynczym osobom, wywierając niebagatelny wpływ na ich życie, niezależnie od wyznania i poglądów na religię. Czytelnik spotka tu Nerona, Konstantyna Wielkiego, templariuszy, jezuitów, inkwizytorów, organizację Opus Dei i papieży, jak choćby pokornego Celestyna V, aroganckiego Bonifacego VIII, kontrowersyjnego Piusa XII czy cichego Jana Pawła I. Są tu także barwne postaci kobiece: papieska konkubina Marozja, prawdopodobnie będąca pierwowzorem legendarnej "papieżycy Joanny", i Krystyna Szwedzka, która wraz z królewskim tronem porzuciła luteranizm i zamieszkała w Rzymie. Autor rekonstruuje historię morderstwa dowódcy Gwardii Szwajcarskiej Aloisa Estermanna i jego żony; opowiada o tajemniczym zniknięciu nastoletniej obywatelki Watykanu Emanueli Orlandi; mówi o międzynarodowych uwikłaniach banku watykańskiego i jego związkach z niepokojącą serią zabójstw. Wszystkie te osoby i zdarzenia łączy jedno: zgubne w skutkach wymieszanie sfery duchowej i władzy ziemskiej. Za próby pojednania tych dwóch wymiarów Kościół katolicki płaci bardzo wysoką cenę.

W sierpniu 1997 roku uwaga światowych mediów skupiła się na Sztokholmie. Czy to prawda, że demokratyczne państwo dobrobytu w imię higieny rasy aż do lat 70. XX wieku zmuszało tysiące obywateli do operacji pozbawiających płodności? Że socjaldemokratyczne władze Szwecji dzieliły ludzi na pożytecznych i małowartościowych? Jak to możliwe, że media przez tyle lat nie podjęły tematu? Tydzień później rząd Szwecji zdecydował o powołaniu specjalnej komisji i zadośćuczynieniu ofiarom programu sterylizacji. Autorem artykułów, które ujawniły te wstrząsające praktyki, był Maciej Zaremba Bielawski. Higieniści… to rozbudowana książkowa wersja tamtych tekstów, wzbogacona o eseje dotyczące historii eugeniki, jej propagatorów, przeciwników i fanatyków, działających w krajach tak różnych, jak Stany Zjednoczone, Trzecia Rzesza, Szwecja czy Japonia. Nazistowskie Niemcy nie miały monopolu na eliminowanie jednostek niegodnych życia. Utopia uszlachetnienia ludzkości metodą hodowli ma długą i zaskakującą tradycję. Hołdowali jej także w latach 30. wybitni i postępowi Polacy, m.in. Tadeusz Boy-Żeleński i wielu znanych lekarzy. W rozdziałach napisanych specjalnie do polskiego wydania autor próbuje zrozumieć, co nimi kierowało i dlaczego nie znaleźli w Polsce posłuchu. Choć dziś nie prowadzi się już państwowych programów genetycznego ulepszenia ludzkości, eugenika jako taka wcale nie spoczęła na śmietniku historii. Dochodzi do głosu w nowych formach, jak choćby w Stanach Zjednoczonych, gdzie dzieci zaskarżają rodziców i szpitale za to, że urodziły się z wrodzoną ułomnością.