Barbara Nocoń – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: • Dramat, w którym Różewicz ukazał świat w stanie chaosu i rozpadu. Autor brała udział w II wojnie światowej, co miało wpływ na ukazanie tragizmu jego pokolenia, które ocalało, ale nie mogło wrócić do spokojnego życia. • Kartoteka nie ma konkretnego zakończenia, dlatego autor dodawał kolejne sceny, w wyniku czego powstała Kartoteka rozrzucona. • Tekst ma luki, nieuporządkowaną kompozycję, odzwierciedla ona chaos i bezsens życia głównego bohatera. Poznajemy epizody z dzieciństwa i innych okresów jego życia. Miejscem akcji jest pokój, przez który przechodzą życiowe drogi różnych bohaterów. W pokoju znajduje się łóżko, etażerka, stół z krzesłami. • Bohater to postać bez określonego wieku, zmienia się ona w zależności od sceny, w której główna postać się znajduje. Raz jest Henrykiem, później Wackiem. Bohater a raczej antybohater to postać bierna, leniwa, nie chce ogarnąć swojego życia. W większości czas spędza w łóżku. Ludzie przychodzący do pokoju bohatera sami nie wiedzą czego chcą – snują rzeczy oderwane od rzeczywistości. Takie czasy chciał Różewicz przedstawić czytelnikowi; czasy spłycenia, chaos, oddzielenie od wartości i idei.

Aleksandra Kozieł – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: W tomiku poezji Twarz trzecia z 1968 roku Różewicz dostrzega upadek moralności oraz rozpad wartości człowieka. Dostrzega różnice między współczesnym człowiekiem, przez co podejmuje się oceny rzeczywistości. • W wielu wierszach opisuje śmierć i wspomina ludzi nieżyjących. W wierszu pod tytułem Kolebka poprzez metaforę ukazuje ziemię jako miejsce pełne śmierci i straty. Porównuje śmierć do niespodziewanego odejścia, które pozostawia po sobie ślady. • Do jakiegoś czasu to wiersz, w którym przez ironię ukazuje proces umierania poezji. Wyraża on swoją dezaprobatę do publikowania wierszy w tygodnikach oraz pisaniu nowych tomów poezji bez większych koncepcji planu. Przedstawia on nam swoją opinię i wpływa na nasze myślenie o poezji. • Różewicz był wybitnym poetą, który w każdym z wierszy przekazuje nam nadzieję i wiarę w lepsze jurto oraz poprawę ludzkiego zachowania. W wierszach ujawnia swoje poglądy, ale jednocześnie daje wybór. Dzięki wszystkim tym aspektom trafia na pierwsze miejsce mojej listy i w „stu procentach” poleciłabym ją każdemu.

Grażyna Łyczakowska – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: • Witold Szabłowski (rocznik 1980) – reporter, dziennikarz, aktualnie pracujący dla „Gazety Wyborczej”, mieszkał i studiował w Turcji, większość Jego reportaży związanych jest z Turcją, za te reportaże dostał wiele znaczących nagród. Ostatnio wydał wraz ze swoją żoną, antropologiem książkę „Nasz mały PRL”. • Gdy my, Europejczycy wykupujemy wycieczkę do Turcji, trafiamy do jednego z kurortów, gdzie wszystko jest na modłę europejską. Tubylcy są mili, uśmiechnięci, ubrani współcześnie, młodzi mężczyźni chętnie nawiązują relacje męsko- damskie. • Gdy czytamy „Stambuł” Ohrana Pamuka, czujemy tęsknotę autora za XIX – wieczną kulturą europejską. Te reportaże są inne, już na początku książki, zamiast wstępu autor płynąc promem z Europy do Azji rozmawia z tureckim poetą, który tłumaczy mu, że każdy Turek ma taką cieśninę w sobie, jest rozdarty między tradycją a nowoczesnością. Te opowiadania są głównie reportażami z azjatyckiej części Turcji. Niektóre czytamy ze ściśniętym gardłem ( jak to o honorowych zabójstwach „To z miłości siostro”), inne z pewnym dystansem co do moralności polityków: „Wąsata Republika” czy „Pani Ataturkowa”. Z innych dowiadujemy się o piekle nielegalnych emigrantów, czy piekle legalnej prostytucji. Jedno z opowiadań jest o najwybitniejszym tureckim poecie o nazwisku Borzęcki, a tytułowe miasto moreli to miasto, z którego wywodzi się Ali Agca i jest małym sennym miasteczkiem, gdzie we wspomnieniach rodziny, Ali to dobry, kochający chłopiec. • Reportaże te pisane są obrazowym, jednocześnie oszczędnym językiem. Autor nie daje komentarzy, ani prostych recept, pokazuje złożone, zagmatwane relacje wschodnich kultur w obecnym współczesnym świecie. • Książka warta polecenia.

Barbara Nocoń – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: Najnowsza powieść Umberto Eco „Cmentarz w Pradze” przedstawia bohatera Simone Simonini, który prowadzi nas przez salony karbonariuszy, Masonów oraz jezuitów. Postać ta nie czuje przynależności do żadnego narodu, jest Włochem z Turynu, ale nie chce się do tego przyznać, nie znosi Niemców, niechętny do Francuzów wśród których żyje, nienawidzi kobiet, gardzi Klerem, a za zło całego świata obwinia Żydów. • Dobrze napisana książka o nastrojach społecznych w Europie XIX wieku, jest w niej historia sensacyjna o fałszerzu, szpiegu, mordercy w jednym oraz przypowieść o duchowości chrześcijańskiej z zestawioną duchowością żydowską. • Simonini utwierdza, że Żydzi za wszelką cenę chcą rządzić światem. Jego powikłana biografia uosabia wiele lęków, rozmyślań i poglądów ludzi odpowiedzialnych za życie Europy w XIX wieku. • Trudne wydarzenia opisane w książce musiały być czytane w odstępach czasu, ale warto przeczytać wybitnego autora symbolicznych „Protokołów Mędrców Syjonu”.

Grażyna Łyczakowska – członkini Dyskusyjnego Klubu Książki przy PiMBP w Olkuszu: • Julia Hartwig to nie tylko poetka. Jest też tłumaczką, eseistką, a nawet autorką książek dla dzieci. W 2007 roku ukazał się tomik wierszy „To wróci”. Mała książeczka, z dość ascetyczną, prawie biała okładką, wydana przez wydawnictwo Sic! • Autorka jest erudytką, umiejącą czerpać inspiracje z szeroko pojętej kultury, wystarczy jakaś melodia, obejrzany oraz, film, zasłyszana rozmowa, by twórczo swoje przemyślenia zamienić w wiersz. Bagaż wieku, doświadczeń, przeczytanych, czy przetłumaczonych wierszy pozwala Jej pochylić się nad z pozoru błahym wydarzeniu: czy to będzie piękna młoda twarz z portretu z Fajum, utrwalona, ale nie ocalona. Zachwyt nad obrazami van Gocha i pytanie, dlaczego cena talentu okupiona szaleństwem. Marzenie, żeby uwierzyć w realność wiersza czy obrazu, jak Rousseau w namalowanego przez siebie tygrysa. • Autorka kiedyś stwierdziła, że muzyka zawsze towarzyszy Jej w pracy. W tym tomiku dzieli się z nami swoimi refleksjami i wspomnieniami o Roztropowiczu, wsłuchuje się w sonatinę Ravela, wspomina niepowtarzalny głos Janis Joplin, tak udolnie naśladowany przez Jej córkę w piosence „Mercedes Benz”. • Kilka wierszy autorka poświęca Stanom Zjednoczonym, w których pracowała i przebywała. Ale są też w tym tomiku wiersze nie mające kontekstu kulturowego. To takie dotykające czegoś ulotnego, metafizycznego, a zarazem dotyczącego bytu, odchodzenia, żalu, np. w wierszu „Niewinność”. W innym wierszu pyta: why not? Dlaczegóżby nie? Próbować. Wciąż na nowo próbować. • Ostatni zaś wiersz to pozorna sprzeczność, nadzieja, nieświadomość i nieuchronność tego co przyjdzie. • Czytając te wiersze, po raz drugi, czy trzeci odkrywamy nowe obszary wrażliwości autorki i swoje własne. Polecam