Czy znacie książki, które już od pierwszych stron generują pytania w waszej głowie? Że dlaczego taki okrutny los spotyka główną postać, dlaczego życie pisze takie, a inne scenariusze? Że po skończeniu czytania zastanawiasz się, co by było gdyby inny los go spotkał? Gdyby na przykład nie umarła mu bliska osoba, to pewnie inaczej potoczyłoby się jego życie? Że jest jakiś punkt w dziejach, który determinuje wszystkie późniejsze kroki, poczynania i decyzje. Że ma wpływ na przyszłość. Muszę tu od razu dodać, że moment, gdy podczas czytania zaczynają pojawiać pytania, i gdy ciemną chmurą zawisają nade mną czekając na odpowiedzi, których brak, to świadczy, że książka zaczyna we mnie żyć. Żyć, maltretować mój umysł i wiecznie o sobie przypominać, czasem w najmniej sprzyjających chwilach. Nie inaczej stało się z „Jomswiking. Winlandia” Bjorna Andreasa Bull-Hansena i klimatem surowej, mroźnej północy Europy oraz ludu Wikingów. • „Winlandia” to druga część „Czasu ognia i żelaza”. Wieszczki, trzy Norny przędące los każdego człowieka, trzy panie, które według wierzeń tkały losy na osnowie ze złotych nici przyczepionych do nieba, lub też wycinały je w drewnie, te trzy panie znaczyły ścieżki, po których kroczył Torstein Tormod. To one zsyłały mu sny, prorocze podpowiedzi. To im musiał się podporządkować. A los? Jego los był wyłożony wzlotami i upadkami, samotnością, bólem, łzami, pożegnaniami bliskich sobie osób. Jego los obfitował we wszystko, jednak najmniej w spokój i lenistwo. Punktem, który szybko zakończył dzieciństwo i otworzył dorosłość mężczyzny przyszłego Szkutnika, był mord ojca. Swój los trzeba przyjąć na barki i zaakceptować, jak mawiał mądry tata. Dlatego Torstein udał się na poszukiwania brata, Bjorna, by potem objąć kierunek Winlandii, raju doczesnego. Tom drugi to właśnie wędrówka, a raczej żegluga ku Winlandii, ku raju gwarantującemu przyszłość. Tam rosną lasy modrzewiowe, które po obróbce w dłoniach Torsteina zapewnią utrzymanie rodziny. Dzięki nim zbuduje dom, osiądzie i zacznie żyć. Jest cel, jest sens podejmowania ryzyka, które... pochłania ofiary, zabiera przyjaciół, kamratów i starych, bliskich druhów. Przeprawa przez ocean staje się przeprawą przez piekło z rajem majaczącym na horyzoncie. Krew się leje, kobiety cierpią, ból staje się nieodłącznym towarzyszem każdej doby. I choć wydawało mi się, że Wikingowie to zaprawiony w brutalności lud, to po lekturze powieści objawił mi się całkiem inny ich obraz. To ludzie o wrażliwych duszach i twarzach, po których też płyną słone łzy. • Temat Wikingów co jakiś czas przewija się w pop kulturze i przypomina o sobie a to w serialach, czy serii książek, to śmiem mniemać, że te tomy (pokaźne) świetnie sobie poradzą. Nie utoną pośród innych, wybiją się, rzucą same w ręce. Według mnie to jedna z najlepszych publikacji. To powieść, która bierze mnie za rękę i prowadzi. Czuję zimno, mróz kuje przez ciuchy, nie pomagają futra. Zimna woda moczy mi stopy, które nijak nie chcą się ogrzać. Czytam z fascynacją i ciekawością, z wypiekami na twarzy. I choć to kraj zimny i surowy, to czujesz gorąco emocji, jakie się w tobie gromadzą i ściskają ci serce. • To powieść napisana niezwykle barwnym językiem, który świetnie się czyta, i który szybko wprowadza zarówno w klimat Wikingów, jak i w serce samego, dorosłego już Torsteina Szkutnika. „Winlandia” to powieść skrupulatnie zaplanowana, rozrysowana i perfekcyjnie napisana. Tu wszystko się z sobą komponuje i do siebie pasuje. Nie ma niepotrzebnych scen, czy nic nieznaczących bohaterów. Tu wszystko jest po coś. Norny tkają los człowieka, a Bjorn Andreas przędzie minuty swoich postaci, których życie czasem zwodzi na manowce. Jest Stworzycielem fabuły, która tylko od niego zależy. Płynną narracją sprawia, że nie możesz przestać chłonąć ani tej krainy, ani treści samej książki. Żyjesz nią. • „Jomswiking. Winlandia” to powieść o szukaniu własnego miejsca na ziemi. To mistrzowska muzyka literacka. To coś, co winien przeczytać każdy.