James Baldwin to amerykański prozaik, którego dzieła stały się kanonem literatury afroamerykańskiej. Jego eseje to intelektualne wyzwanie, język pełen ironii i głębokich przemyśleń oraz treść zachwycająca • trudną tematyką i trafnością. Książka Zapiski syna tego kraju składa • się m.in. z: autobiografi cznego i autoironicznego wstępu, opisu zakłamania sztuki podejmującej wyzwolicielską kwestię czarnych oraz przedstawienia sytuacji czarnoskórych w Stanach Zjednoczonych i Europie. W eseju Zapiski autobiograficzne Baldwin czaruje nas swoim poczuciem humoru. Przewrotność autora widać wyraźnie, kiedy oznajmia, że nie ceni ludzi, którzy lubią go ze względu na kolor skóry, jak również nie przepada za tymi, którzy z tego samego powodu go nie akceptują.W kolejnych esejach Baldwin udowadnia, że sztuka protestu w niczym nie przyczynia się do rozwiązania problemu sytuacji czarnych. Historia zniewolenia czarnoskórych jest okrutna, ale to część amerykańskiego dziedzictwa. Przedstawiając ich sytuację w Europie, Baldwin skupia się głównie na Francji, gdyż tutaj mieszkał przez kilka lat. Zapiski syna tego kraju to esej majstersztyk, Baldwin opisuje w nim dzień śmierci ojca. W kilka godzin po zgonie narodziła się jego najmłodsza siostra. Na pogrzeb autor poszedł pijany, a wieczorem, kiedy świętował swoje urodziny, był świadkiem wybuchu zamieszek rasowych w Harlemie. Nienawiść, którą żywił do ojca, przerodziła się • w poczucie dogłębnej straty. Zrozumiał, że należy pogodzić się z okrutnością życia, ale jednocześnie trzeba zwalczać jego marność. • Konkluzja autora, odniesiona w szczególności do społeczeństwa amerykańskiego, to stwierdzenie, że czarny stanowi część tego narodu i jego historii, a świat nie jest wyłącznie biały. Odwaga Baldwina – godna podziwu, z kolei jego warsztat pisarski – godny zachwytu. • Paweł Czachor