„Troja Północy” • Autorzy: Zofia Kossak, Zygmunt Szatkowski • Moja ocena: 6/10. • Mam mieszane uczucia co do tej publikacji. Z jednej strony książkę czyta się bardzo przyjemnie – styl jest przystępny, narracja wciągająca, a całość wzbogacona została o mapy, które ułatwiają orientację w opisywanych wydarzeniach i miejscach. Autorzy potrafią budować atmosferę i skutecznie zainteresować czytelnika tematyką początków państwowości słowiańskiej. • Z drugiej strony – i to poważny zarzut – książka pozbawiona jest jakiejkolwiek bibliografii, co znacząco osłabia jej wartość naukową. Czytałem wydanie pierwsze z 1960 roku i miałem wrażenie, że całość przesiąknięta jest powojenną retoryką i ideologizacją. Narracja mocno akcentuje obecność Słowian na ziemiach, które współcześnie były niemieckie, co – choć niekoniecznie błędne – w książce zdaje się dominować nad rzetelną analizą historyczną. Brakuje wyważenia między narracją literacką a krytycznym podejściem do źródeł. • Na plus zasługuje ciekawie opracowany rozdział poświęcony Cyrylowi i Metodemu oraz procesowi chrystianizacji Słowian – to jeden z lepiej skonstruowanych fragmentów książki, który wnosi wartościowe informacje i daje do myślenia. • Reasumując: „Troja Północy” może być interesującą lekturą dla osób zain­tere­sowa­nych­ historią w ujęciu popularnym, podaną w formie literackiego eseju czy quasi-reportażu historycznego. Jednak warto podejść do niej z pewnym dystansem – szczególnie w kontekście braku aparatu naukowego oraz wyraźnego ideologicznego nacechowania. • Jako ciekawostkę – zdecydowanie polecam. Jako poważne opracowanie historyczne – z dużymi zastrzeżeniami. • ** 20:49 * 27.05.2025 * 48/2025 *