Kolej podziemna:

czarna krew Ameryki

Tytuł oryginalny:
Underground railroad
a novel,
Autor:
Colson Whitehead ...
Tłumacz:
Rafał Lisowski
Lektor:
Marcin Popczyński
Wydawcy:
Wydawnictwo Albatros (2017-2018)
Biblioteka Akustyczna (2017)
Legimi (2017)
ISBN:
978-83-6578-101-7, 978-83-8125-061-0
978-83-8125-107-5
Autotagi:
audiobooki
CD
druk
książki
MP3
powieści
proza
Więcej informacji...
3.6 (17 głosów)

Cora jest niewolnicą w trzecim pokoleniu na plantacji bawełny w stanie Georgia i należy do najniższej kasty. Jej życie nie jest łatwe, a będzie jeszcze gorzej, bo lada moment z dziecka stanie się kobietą. Kiedy Ceasar, przybyły z Wirginni najświeższy nabytek plantatorów, opowiada jej o podziemnej kolei, oboje decydują się zaryzykować ucieczkę. Po piętach depcze im pościg, a schwytanie oznacza los gorszy od śmierci... Tytułowa kolej podziemna to określenie stworzonej przez abolicjonistów sieci przerzutowej zbiegłych czarnych niewolników z południowych stanów Ameryki głównie na północ do Kanady, a także do Meksyku. Na ten skomplikowany system ucieczkowy składały się drogi, tunele, szlaki, bezpieczne kryjówki, ale też ludzie - przewodnicy, sponsorzy, zarówno organizacje, jak i społeczności. Nazewnictwo kolejowe tworzyło tajny kod, jakim posługiwalisię uciekinierzy i abolicjoniści. Do sekretnego języka dochodził też system tajnych znaków graficznych. Kolej podziemna jednoczyła czarnych i białych w walce o wolność, godność i prawa człowieka. Whitehead odsłania przed czytelnikami tajniki systemu przerzutowo-ratunkowego dla zbiegłych niewolników, odtwarzając jego misterną konstrukcję i ucieczkowe szlaki. Ale w jego powieści ten organizacyjny majstersztyk, pozwalający zbiegłym niewolnikom odnaleźć wolność na północy, zyskuje także metaforyczny wymiar. Cora, niczym mityczny Odyseusz lub swiftowski Guliwer, odwiedza w swojej podróży kolejne krainy, z których każda przeraża i zadziwia bardziej niż poprzednia. Poszukuje bezpiecznej przyszłości, ale też rozprawia się z przeszłością, która wciąż jest dla niej więzieniem. Poznając samą siebie, dowiaduje się sporo o ludzkości jako takiej.
Więcej...
Wypożycz w krakowskiej bibliotece
Dostęp online
Brak zasobów elektronicznych
dla wybranego dzieła.
Dodaj link
Recenzje
  • Colson Whitehead usłyszał po raz pierwszy o kolei podziemnej, gdy miał siedem lat. Wyobraził ją sobie dosłownie jako odpowiednik metra, bo na tyle pozwalała mu dziecięca świadomość. Wykorzystał ten obraz, konstruując świat przedstawiony swojej powieści, która dotyczyła systemu wspierania uciekających z plantacji niewolników. W Kolei podziemnej to, co realistyczne miesza się z fantastycznym, jednak nie ma się wrażenie, że to odbiera moc opisywanym sytuacjom. Mamy po prostu do czynienia z innym sposobem opisu historii Ameryki, w której ciągle trzeba przypominać, że została zbudowana dzięki wyzyskowi niewolników. A ich potomkowie, jak mówi o sobie Whitehead, chcą uzupełnić brakujące elementy w układance. Można to zrobić między innymi dzięki inicjatywie, jaką podjął w latach 30. XX wieku rząd amerykański, zatrudniając pisarzy, żeby notowali opowieści byłych niewolników. • Pierwszoplanową bohaterką powieści jest Cora, niewolnica na jednej z plantacji na Południu Stanów Zjednoczonych. Ma niezwykłe dziedzictwo: jej matka była uciekinierką, której nigdy nie schwytano. Kobieta wie, co jej grozi za ucieczkę – Whitehead opisuje nam przemyślne sposoby torturowania ciemnoskórych przez ich właścicieli, aby przestraszyć innych, którzy chcieliby spróbować tego samego. Cora podejmuje wyzwanie, udaje się jej dzięki wsparciu ludzi zaangażowanych w pomoc takim, jak ona. Kobieta wędruje przez kilka stanów: Georgię, Karolinę Południową, Karolinę Północną i Indianę. Według autora ich wybór jest symboliczny: chodziło mu o pokazanie różnego stosunku do niewolników. Whitehead syntetyzuje elementy doświadczenia dzie­więt­nast­owie­cznego, by pokazać, ile wart jest człowiek, którego stawiano na podeście, traktując jak rzecz i sprzedając. Mamy do czynienia z eksperymentami medycznymi i przymusową sterylizacją, publicznymi egzekucjami, specyficzną sytuacją ciemnoskórych kobiet czy z farmami tworzonymi przez byłych niewolników. Co ważne, ciemiężeni nie są szlachetnymi ofiarami, ale przede wszystkim stra­umat­yzow­anym­i ludźmi – jak inaczej można by wytłumaczyć to, że matka porzuca własne dziecko, aby zyskać wolność? • Książka Whiteheada przypomina to, o czym wolelibyśmy nie myśleć. Jednak z drugiej strony jest powieścią o wartkiej akcji, która trzyma czytelnika w napięciu, odsłaniając w sfab­ular­yzow­anej­ formie ważne problemy Ameryki. Bo „czarne życia mają znaczenie”. • Autor recenzji: Ilona Starosta
  • To nie jest powieść sensacyjna. To powieść pretekstowa - losy głównej bohaterki, Cory, są tylko pretekstem do przedstawienia przemyśleń na temat sytuacji niewolników i ich traktowania w Stanach. Po raz pierwszy przeżycia bohaterki, czasem dramatyczne, były po prostu nużące. Kolej podziemna w dużej mierze jest tu metaforą. • Przypomina trochę starą agitkę "Jak hartowała się stal" - tyle, że nudniejsza. • Za co ta nagroda? Za tematykę?
  • Z ogromną przykrością muszę stwierdzić, że "Kolej podziemna", jak na tak wiele prestiżowych nagród, jest moim zdaniem przeciętna. Nie zachwyciła mnie tak ogromnie, jak wielu innych czytelników. Cóż... Nie odczuwam jakiegoś wielkiego ŁAŁ, ale niemniej porusza interesujący temat. Zwłaszcza dla Ameryki. Sięgając po tą pozycję oczekiwałam czegoś innego. Tymczasem autor przedstawił w niej niewolnictwo z nieco odmiennego punktu widzenia. Skupił się na ucieczce z niewolniczego piekła. Choć Ceasar i Cora tak bardzo pragnęli wolności, w rezultacie nie zdołali całkowicie uwolnić się z jarzma swego przeznaczenia... Autor w sposób ciekawy przedstawił fabułę, w której kluczową rolę odgrywa tajemnicza podziemna kolej. Kolej, o istnieniu której wiedzą tylko nieliczni, Ci którzy z niej skorzystali i dzięki niej przeżyli. Temat niewolnictwa jest dla Amerykanów tak samo istotny i zawsze “ na czasie", jak te w Europie dotyczące zagłady Żydów. Trudno jest wówczas przejść obojętnie i nie nagrodzić tak wstrząsającej powieści. Mimo ważkiego wątku powieść tą z uwagi na doskonały styl literacki czyta się bardzo szybko i bez jakichkolwiek stylistycznych "męczarni". Nie mam nic więcej do dodania, bo już i tak zbyt wiele inni na jej temat powiedzieli. Zatem polecam gorąco.
  • Underground Railroad - nieznany przez wielu epizod amerykańskiej historii - szlak ucieczki zbiegłych niewolników czy Murzynów będący siecią pomocnych domostw, ludzi i społeczności. Książka koncentruje się na dwójce niewolników - Carze i Ceasarze, którzy uciekają z plantacji na Południu.
1 2
Dyskusje

Brak wątków

Przejdź do forum
Nikt jeszcze nie obserwuje nowych recenzji tego dzieła.
Opis
Inne tytuły:The underground railroad a novel,
Autorzy:Colson Whitehead Rafał Lisowski
Tłumacz:Rafał Lisowski
Lektor:Marcin Popczyński
Wydawcy:Wydawnictwo Albatros (2017-2018) Biblioteka Akustyczna (2017) Legimi (2017)
ISBN:978-83-6578-101-7 978-83-8125-061-0 978-83-8125-107-5
Autotagi:audiobooki beletrystyka CD druk epika książki literatura literatura piękna MP3 nagrania powieści proza
Powyżej zostały przedstawione dane zebrane automatycznie z treści 20 rekordów bibliograficznych, pochodzących
z bibliotek lub od wydawców. Nie należy ich traktować jako opisu jednego konkretnego wydania lub przedmiotu.
Okładki
Kliknij na okładkę żeby zobaczyć powiększenie lub dodać ją na regał.
KrakowCzyta.pl to portal, którego sercem jest olbrzymi katalog biblioteczny, zawierający setki tysięcy książek zgromadzonych w krakowskich bibliotekach miejskich. To miejsce promocji wydarzeń literackich i integracji społeczności skupionej wokół działań czytelniczych. Miejsce, w którym możemy szukać, rezerwować, recenzować, polecać i oceniać książki.

To społeczność ludzi, którzy kochają czytać i dyskutować o literaturze.
W hali odlotów Międ­zyna­rodo­wego­ Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków-Balice został uruchomiony biblioteczny regał – Airport Library! To kolejny wspólny projekt z Centrum Edukacji Lotniczej (CEL) Kraków Airport! Airport Library, czyli Odlotowa Biblioteka to bezpłatny samoobsługowy regał, z którego mogą korzystać pasażerowie oczekujący na lot. Można znaleźć na nim książki dla dzieci oraz dorosłych w wersji polskiej oraz obcojęzycznej. Udostępnione dzieła należy odłożyć na półki biblioteczki przed odlotem. • Książki na ten cel przekazała Biblioteka Kraków oraz krakowskie konsulaty, współpracujące z Instytutem Kultury Willa Decjusza nad Wielokulturową Biblioteką dla krakowian. • Konsulaty, które przekazały książki na regał Airport Library: Konsulat Generalny Węgier w Krakowie, Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie, Konsulat Republiki Indonezji w Krakowie, Konsulat Generalny USA w Krakowie, Konsulat Generalny Republiki Słowackiej w Krakowie oraz Konsulat Królestwa Hiszpanii w Krakowie. • Airport Library to kolejny wspólny projekt Centrum Edukacji Lotniczej (CEL) Kraków Airport i Biblioteki Kraków. Obie instytucje rozpoczęły współpracę w maju 2022 roku, podczas Święta Rodziny Krakowskiej. W czerwcu w CEL została otworzona stała biblioteczka o tematyce podróżniczej „Odlotowa biblioteka” działająca na zasadzie book­cros­sing­owej­. Od lipca w filiach Biblioteki Kraków rozp­owsz­echn­iane­ są egzemplarze kwartalnika „Airside” wydawanego przez CEL Kraków Airport.
foo